İktidar her seçimden önce birbiri ardına doğalgaz ve petrol müjdeleri verirken Sayıştay, aramalara ilişkin ciddi uyarılarda bulundu. Türkiye Petrolleri A.Ş’nin (TPAO) 2022 yılı hesaplarını inceleyen Sayıştay, 51 milyar liraya yaklaşan yatırımlarının büyük bölümünün ‘yerli gaz’ diye tanıtılan Zonguldak-Sakarya gaz sahasına harcandığına işaret etti. Raporda Filyos’taki proje için yapılan tüm işlerin yüksek teknoloji gerektiren son derece pahalı yatırımlar olduğu belirtildi. Sayıştay raporunda, “Bu sebeple, TPAO’nun sonraki aşamalarda gerek yatırımların icrası gerekse işletilmesi bakımından dışa bağımlığı azaltacak teknoloji transferi ve eleman yetiştirilmesi çalışmalarına özel önem göstermesi yararlı olacağı düşünülmektedir” tespitinde bulundu. Petrol sahalarındaki üretim kuyularının eski ve ekonomik ömürlerini tamamladığını, bu nedenle aşırı pahalı enjeksiyon yöntemleri uygulandığını bildiren Sayıştay, “Gaz enjeksiyonu ya da su enjeksiyonu gibi yöntemler uygulanarak azami ölçüde üretim elde edilmeye çalışılmaktadır. Bu durum maliyetlerin artmasına, dolayısıyla verimliliği olumsuz olarak etkilemektedir” değerlendirmesini yaptı.
MALİYET İKİYE KATLANDI
Sayıştay’ın TPAO hesapları üzerinden yaptığı tespitlere göre yerli gaz üretimi 2018 yılından bu yana hızla aşağı düşüyor. 2018’de 404 milyon metreküp (m3) doğalgaz üreten TPAO’nun bu üretimi 2021’de 312 milyon m3’e, 2022 yılında 308 milyon m3’e kadar geriledi. Buna karşılık 2021 yılında 20 milyon 306 bin varil olan ham petrol üretimi 2022 yılında 21 milyon 686 bin varile çıktı. Ancak varil başına maliyet 95 liradan iki kat artarak 190 liraya fırladı.
