Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD’nin New York kentinde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) Gazze’deki son gelişmelerin ele alındığı oturumunda konuştu.
Konuşmasında Güvenlik Konseyi’nin uluslararası barış ve güvenliği sağlama sorumluluğunu yerine getirmekte yine başarısız olduğunu ifade eden Bakan Fidan, birçok ülkenin kalıcı barışın sağlanması adına Türkiye’nin garantörlük önerisine destek verdiğini söyledi.
“Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü”nde asil ve dirençli Filistin halkının karşı karşıya kaldığı bir yıkımı tekrar görüşmek için bir araya gelindiğine işaret eden Fidan, tüm konuşmacıların Gazze’deki insani durumun ciddiyetine dikkat çektiğine işaret etti.
Fidan, “İsrail’in Gazze ve halkına yönelik hain saldırıları savaş suçu teşkil ediyor. Tüm medeni ülkelerin kendilerini bu suçlardan soyutlamaları yönünde çağrı yapıyoruz.” dedi.
Zor zamanlarda uluslararası hukuku uygulamak ve insanlığın ahlaki pusulasını korumak için güçlü küresel kurumlara ihtiyaç olduğunun altını çizen Fidan, “BM Şartı tarafından yetkilendirilen Güvenlik Konseyi, uluslararası barış ve güvenliği sağlama sorumluluğunu yerine getirmekte yine başarısız oldu.” diye konuştu.
Fidan, BMGK’nin tek bir sesle ve etkili bir şekilde ateşkes çağrısında bulunamadığını anımsatarak, aynı zamanda Konseyin Filistin halkının tarih boyunca maruz kaldığı adaletsizliğe de çözüm sunamadığını kaydetti.
BMGK’nin bu konudaki etkisizliğinin diğer küresel krizlerle mücadelesini de etkileyeceğini ve Konseyin itibarına zarar vereceğini belirten Fidan, “(Bu durum) Aynı zamanda BM’nin üzerine inşa edildiği kurallara dayalı uluslararası sisteme de zarar verir.” ifadelerini kullandı.
Dışişleri Bakanı Fidan, uluslararası hukuk, değerler ve ahlaki pusula olmadan “herkesin tehlikeli sularda yüzeceğine” işaret ederek, “Yakında (İsrail-Filistin) bu sorunları çözmezsek kimsenin ceza almadığı ve adaletsizlikten beslenen ağır bir radikalizm tekrar hepimize musallat olacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Dünyanın farklı yerlerinde milyonlarca insanın Filistin halkıyla dayanışma göstermek için bir araya geldiğini kaydeden Fidan, İsrail’in işlediği suçlar karşısında büyüyen öfke ve gerilimin birçok ülkede toplumsal çalkantı riskini beraberinde getirdiğini söyledi.
Fidan, BMGK’dan beklentinin çok net olduğunu belirterek, beklentileri şu şekilde sıraladı: “Ateşkesin garanti altına alınması ve Gazze’ye engelsiz insani yardımın mümkün kılınması.”
Gazze’deki çatışmada insani araların uzatılması ile esir ve rehine takasının bir umut ışığı teşkil ettiğini aktaran Fidan, “Gazze’de bir sonraki gün hakkında ortaya atılan senaryoları da ciddi endişeyle takip ediyoruz.” diyerek söz konusu senaryoların İsrail’e milyonlarca Gazzeliyi ana vatanlarından uzaklaştırması ve baskıcı bir rejim uygulaması için ilave gerekçe verdiğini dile getirdi.
Fidan, bu karanlık dönemi çatışmanın ana nedenlerine çözüm bulmak için bir fırsata dönüştürmek gerektiğini belirterek, “Aksi halde bugün gördüğümüz semptomlar yarın çok daha yıkıcı olacak.” uyarısında bulundu.
BM Genel Kurulu’nda 11 yıl önce bugün Filistin’e BM’de “üye olmayan gözlemci statüsü” verilmesi için oylama yapıldığını anımsatan Fidan, Filistin halkına işlevsel ve tüm haklarının tanındığı bir devlet verilmesi halinde bugün karşılanan sorunların çoğunun yok olacağını ifade etti.
Fidan, “iki devletli, Filistin ve İsrail’e güvenlik güvenceleri sağlayan barış süreci için artık kolları sıvamak” gerektiğinin altını çizerek, başkenti Doğu Kudüs olan Filistin Devleti ve İsrail’in barış ve güven içinde, 1967 sınırları dahilinde yan yana var olması gerektiğini söyledi.
Geçmiş deneyimlerin aksine söz konusu anlaşmanın uygulanmasının sağlanması gerektiğine dikkati çeken Fidan, bu çerçevede Türkiye’nin bir garantörlük önerisi sunduğunu, bu çerçevede bir mekanizmanın barışı güvence altına alabileceğini ve tarafların anlaşmayı ihlal etmelerini engelleyebileceğini kaydetti.
Fidan, söz konusu mekanizmanın nihai anlaşmaya giden sürecin bir parçası olabileceğini belirterek, “Birçok ortağımızın (İsrail-Filistin konusunda) ifadelerine bakıldığında böyle bir mekanizmaya (Türkiye’nin garantörlük önerisi) ihtiyaç ve destek var.” dedi.
Dışişleri Bakanı Fidan, tüm meslektaşlarına, gecikmeden süren vahşete ve Filistin halkına yönelik yıllardır süren adaletsizliğe birlikte hareket ederek son verme çağrısında bulundu.
